Trong những năm qua, các cấp, các ngành đã đặc biệt quan tâm đến công tác đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị cho đội ngũ cán bộ, công chức. Do đó, trình độ lý luận chính trị của đội ngũ cán bộ, công chức trong cả hệ thống chính trị được nâng lên rõ rệt đáp ứng cơ bản yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Thành tích trên là do có sự đóng góp to lớn của đội ngũ giảng viên các trường chính trị và trung tâm bồi dưỡng chính trị trong cả nước. Tại Điều 15 Luật Giáo dục ghi rõ: “Nhà giáo dục giữ vai trò quyết định trong việc đảm bảo chất lượng giáo dục”. Do vậy, nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên là nhiệm vụ cấp thiết của ngành giáo dục và của tất cả các Nhà trường. Quy định số 54-QĐ/TW ngày 12/5/1999 của Bộ Chính trị (khóa IX) về chế độ học tập lý luận chính trị trong Đảng nêu rõ, tổ chức thực hiện việc phân công đào tạo đội ngũ giảng viên. “… Có quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giảng viên lý luận chính trị trong hệ thống Đảng, tổ chức bồi dưỡng nâng cao trình độ lý luận, nghiệp vụ cho đội ngũ giảng viên lý luận chính trị các cấp”.

Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng nêu rõ: “Đổi mới, nâng cao chất lượng công tác giáo dục lý luận chính trị, giáo dục công dân trong hệ thống các trường chính trị…”.

Kết luận số 117-KL/TW ngày 20/11/2015 về công tác đào tạo, bồi dưỡng tại các trường chính trị tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, Ban Bí thư đã nêu rõ một trong các nguyên nhân hạn chế của các trường chính trị tỉnh, thành phố như sau: “Lãnh đạo một số trường chính trị chưa chủ động, tích cực, sáng tạo trong quá trình triển khai nhiệm vụ; đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý của nhiều trường chính trị thiếu đồng bộ, nhiều biến động; một bộ phận giảng viên trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, kiến thức thực tiễn còn nhiều bất cập với yêu cầu nhiệm vụ đào tạo, bồi dưỡng cán bộ …”.

Tại Kết luận nêu trên Ban Bí thư Trung ưỡng cũng đề ra yêu cầu đối với các trường chính trị tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương là: “Chú trọng đổi mới phương pháp dạy và học gắn với đẩy mạnh hoạt động nghiên cứu khoa học, tổng kết thực tiễn, góp phần thiết thực vào việc thực hiện nhiệm vụ chính trị của địa phương … nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên …”.

Thực hiện các quy định của Đảng, Nhà nước về công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ đáp ứng yêu cẩu của công tác cán bộ trong thời gian tới, theo tôi cần có các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên trường chính trị.

Nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên các trường chính trị là đòi hỏi thiết thực vì năng lực, trình độ chuyên môn nghiệp vụ của đội ngũ giảng viên là yếu tố quyết định đến chất lượng đào tạo và khẳng định uy tín, vị thế, thương hiệu của nhà trường. Đào tạo, bồi dưỡng, tự bồi dưỡng để nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ là yêu cầu mang tính tất yếu trong sự nghiệp phát triển giáo dục nói chung và phát triển trường chính trị nói riêng.

Muốn nâng cao chất lượng đào tạo thì việc đầu tiên là phải nâng cao năng lực của đội ngũ cán bộ giảng dạy và muốn nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ giảng dạy điều cần thiết là phải làm cho toàn thể cán bộ, giảng viên nhận biết rõ ý nghĩa, tầm quan trọng của việc học tập nâng cao trình độ; quán triệt sâu sắc các quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp của cấp trên nhằm không ngừng nâng cao chất lượng đội ngũ. Do vậy, mỗi cán bộ, giảng viên phải coi việc học tập, bồi dưỡng nâng cao trình độ là trách nhiệm, nghĩa vụ và quyền lợi của mọi cán bộ, giảng viên.

Muốn thực hiện tốt nội dung nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên cần phải thực hiện tốt các yêu cầu về đào tạo, bồi dưỡng và tự bồi dưỡng, nhằm đảm bảo việc đào tạo, bồi dưỡng, tự bồi dưỡng chuyên môn phỉa thực sự thiết thực và phục vụ chính cho công tác giảng dạy của giảng viên hoặc những công việc sẽ đảm nhiệm sau này và phải góp phần nâng cao trình độ chúng của đội ngũ giảng viên, nâng cao năng lực chuyên môn; kiến thức thực tế cũng như khả năng tham gia các hoạt động khác trong và ngoài trường.

Về đào tạo nâng cao trình độ chuyên môn: Trước những nguyên nhân hạn chế của đội ngũ giảng viên các trường chính trị tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương như trong Kết luận 117-KL/TW của Ban Bí thư và yêu cầu đổi mới công tác quản lý và nâng cao chất lượng đào tạo. Bên cạnh cơ chế chính sách và thu hút các tỉnh, thành phố các trường chính trị cần chú trọng và tạo mọi điều kiện cả vật chất, tinh thần lẫn thời gian cho cán bộ, giảng viên đi học cao học, nghiên cứu sinh để xây dựng đội ngũ giảng viên đủ về số lượng, mạnh về chất lượng và đồng bộ về cơ cấu; có cơ chế đặc thù động viên, khuyến khích giảng viên đi học cao học, nghiên cứu sinh ở nước ngoài hay theo các chương trình của Bộ giáo dục và đào tạo, của Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh.

Về bồi dưỡng và tự bồi dưỡng: Các trường chính trị xây dựng được nội dung bồi dưỡng, tự bồi dưỡng có tính chất tổng hợp, kết hợp nhiều mặt với chuyên môn hóa và phân hóa cao đối tượng. Nội dung bồi dưỡng, tự bồi dưỡng về kiến thức chuyên môn tập trung vào những nội dung giảng viên còn yếu, thiếu hoặc các chuyên đề bồi dưỡng nghiệp vụ, phương pháp sử dụng phương tiện dạy học hiện đại; bồi dưỡng kiến thức tin học, ngoại ngữ. Công tác bồi dưỡng, tự bồi dưỡng của đội ngũ giảng viên còn được thể hiện qua việc tự nghiên cứu khoa học, nghiên cứu thực tế, các hoạt động ngoại khóa, hoạt động ngoài giờ lên lớp, hoạt động tập thể, giáo dục kỹ năng sống, kỹ năng làm việc nhóm, kỹ năng tư duy, sáng tạo.

Để công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giảng viên đạt hiệu quả, phù hợp với thực tế hiện nay theo tôi các trường chính trị cần tiến hành như sau:

Một là, xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng

Kế hoạch đào tạo giảng viên phải được xây dựng một cách chi tiết, cụ thể phù hợp với ngành, chuyên ngành của từng giảng viên hiện tại. Vì vậy, khi xây dựng kế hoạch đào tạo phải có lộ trình cụ thể, tính đén các điều kiện thuận lợi cho giảng viên kết hợp vừa giảng dạy, vừa học tập đạt hiệu quả, không ảnh hưởng đến chất lượng giảng dạy.

Việc bồi dưỡng cần tổ chức thường xuyên dưới nhiều hình thức khác nhau (ngắn hạn, dài hạn, tập trung, không tập trung …) tùy theo nội dung, chuyên đề cần bồi dưỡng và có thể lồng ghép dưới hình thức hội thảo, hội thi, tập huấn, đi nghiên cứu cơ sở.

Đối với các giảng viên trẻ, các trường cần phân công giảng viên có kinh nghiệm kèm cặp, giúp đỡ, hướng dẫn, truyền thụ phương pháp và kinh nghiệm giảng dạy.

Hai là, tạo chuyển biến sâu sắc trong công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, giảng viên đảm bảo sự đồng bộ, kế thừa và phát triển.

Phải gắn công tác đào tạo, bồi dưỡng với công tác quy hoạch cán bộ với yêu cầu sử dụng và bổ nhiệm cán bộ đặc biệt là đào tạo, bồi dưỡng kiến thức và QLNN, quản lý chuyên môn và bồi dưỡng về lý luận chính trị cho giảng viên trẻ đội ngũ cán bộ trong diện quy hoạch.

Nâng cao chất lượng công tác đào tạo, đào tạo lại và bồi dưỡng cán bộ, giảng viên theo quy hoạch, theo chức danh chuyên môn, đảm bảo đồng bộ về cơ cấu đội ngũ cán bộ, giảng viên, coi đây là phương pháp quan trọng hàng đầu trong thực hiện chiến lược phát triển đội ngũ trong giai đoạn mới.

Ba là, đổi mới công tác nghiên cứu khoa học trong đội ngũ giảng viên.

Giảng dạy và nghiên cứu khoa học là hai nhiệm vụ không thể tách rời; nghiên cứu khoa học là một hoạt động mang tính tự nguyện, là niềm đam mê của mỗi cá nhân. Tuy nhiên, bên cạnh việc khuyến khích tính tự nguyện, tự giác của giảng viên các trường cần có các yêu cầu cụ thể đối với giảng viên thực hiện nghiêm quy chế nghiên cứu khoa học của Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh.

Bốn là, thường xuyên bồi dưỡng năng lực sự phạm cho đội ngũ giảng viên.

Trên cơ chế độ công tác của giảng viên, các trường cần tăng cượng lượng thời gian cho giảng viên học tập, nhằm nâng cao nghiệp vụ chuyên môn để bổ sung kiến thức cần chú trọng đầu tư nâng cấp, phát triển công nghệ quản lý tại các phòng, khoa và thực hiện luân chuyển cán bộ, giảng viên để đào tạo, bồi dưỡng kiến thức thực tế.

Đi đôi với việc bồi dưỡng năng lực sư phạm cho giảng viên cần quan tâm bồi dưỡng các kỹ năng giao tiếp, kỹ năng tư vấn, kỹ năng đánh giá, khả năng tự học tập, tự nghiên cứu nhất là đối với các giảng viên trẻ.

Năm là, mở rộng liên kết, hợp tác trong đào tạo.

Ngày nay, trong xu thế toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế quốc tế, quan hệ liên kết, hợp trong đào tạo là giải pháp quan trọng để nâng cao năng lực đào tạo và nghiên cứu khoa học cho các trường. Vì thế, các trường yêu cầu: Chủ động và ….. động thuộc hoạt động hợp tác và liên kết, mở các hội thảo khoa học, cử cán bộ, giảng viên đi dự các hội thảo khoa học, tích cực tìm kiếm các lĩnh vực đào tạo phù hợp để hợp tác, liên kết.

Tích cực tham mưu với Tinh ủy, UBND tỉnh và tranh thủ sự ủng hộ từ các cơ quan để đảy mạnh quan hệ hợp tác đào tạo, nghiên cứu các trường đại học có uy tín và chất lượng góp phần nâng cao trình độ nguồn nhân lực của địa phương, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội.

Tạo cơ hội cho cán bộ, giảng viên đi học tập, trao đổi với các trường đại học trong nước và nước ngoài, thông qua đó giúp cán bộ, giảng viên tiếp cận những quan điểm giáo dục hiện đại, những thành tựu mới về khoa học, công nghệ cũng như các phương pháp giảng dạy tiên tiến để có thể áp dụng vào thực tiễn nhà trường, từng bước nâng cao vị thế và uy tín của trường, đáp ứng yêu cầu của công tác đào tạo lý luận chính trị trong giai đoạn hiện nay.

Trương Duy Tuynh

Phó Hiệu trưởng